Du lịch biển là loại hình du lịch hấp dẫn khách Nga.                                Ảnh: T.DŨNG

Về cơ học, những chỉ số này cũng chỉ là những con số đếm, nhưng nó sẽ làm “nở mày nở mặt” lãnh đạo và nhân viên các ngành hoàn thành vượt chỉ tiêu kế hoạch năm. Nếu xét ở góc độ ấy, thì chẳng gì đáng bàn. Nhưng trên thực tế, nhiều ngành, nhiều người đã “buộc” những con số này “lên tiếng” một cách ồn ào, khoa trương và thậm chí có khi còn lập lờ, thiếu rõ ràng.

1. Mới đây nhất, ngành du lịch cả nước đã công bố số liệu đón du khách quốc tế đạt hơn 5 triệu lượt, tăng kỷ lục với mức tăng 34,8%. Nhưng xem xét lại cơ cấu khách mới thấy số liệu thực tế mà ngành du lịch đón được chỉ 3,1 triệu lượt khách quốc tế du lịch thuần túy, số còn lại là đi mục đích công việc, thăm thân nhân, và các mục đích khác. Tuy nhiên, ngành du lịch vẫn gộp vào tổng lượt khách trong năm làm chỉ số kinh tế ngành. Theo báo cáo cuối năm của Hiệp hội Du lịch Việt Nam, số lượng khách lưu trú tại Hà Nội giảm 15% và tại TP. Hồ Chí Minh giảm 25%, đồng thời các lượng khách quốc tế tại các thị trường có thu nhập vẫn không tăng so với năm ngoái. Chứng tỏ rằng, mặc dầu lượng khách nước ngoài tăng như vậy nhưng để đánh giá thực tế ngành du lịch khai thác được vẫn còn nhiều hạn chế và có phần sụt giảm.

2. Việc công bố số lượt khách đến Hội An cũng làm không ít người trong ngành giật mình khi các báo đưa tin “Hội An đón vị khách thứ 4 triệu”. Nhiều doanh nghiệp kinh doanh lữ hành, du lịch ở hai đầu đất nước và ở ngay cả Quảng Nam gặp nhau tại những hội nghị, hội thảo, những cuộc “trà dư tửu hậu” đã hỏi nhau làm sao có được con số thần kỳ ấy, trong khi đó TP.Hồ Chí Minh chỉ mới đón vị khách thứ 3 triệu. Và điều này đã được một cán bộ làm du lịch ở Hội An giải thích rõ là Hội An đón vị khách thứ 4 triệu của giai đoạn 15 năm bán vé tham quan phố cổ! Con số này được công bố vào dịp cuối năm và các báo khi đưa tin cũng đã giản lược cái “tít” một cách tối đa, bỏ mất phần vế sau. Không hiểu, báo chí không rõ, hay do thông tin đưa ra không cụ thể, nhưng sự kiện ấy đã làm mọi người nhầm tưởng Hội An đón vị khách thứ 4 triệu trong năm 2010, trong khi toàn ngành báo cáo đón được 2,4 triệu lượt khách năm 2010. Con số này thực tế nó không phản ánh được kết quả đánh giá trong 1 năm, và vô tình ảnh hưởng đến cách lập kế hoạch kinh doanh của các doanh nghiệp tại địa phương.

3. Vào dịp cuối năm tại cuộc họp giao ban ngành du lịch Quảng Nam, một vị cán bộ ngành du lịch Hội An đề xuất thay đổi cơ cấu nguồn khách đến Hội An. Vị cán bộ này tha thiết phát biểu, đại ý rằng chúng ta mừng vì lượng khách tăng trưởng hàng năm. Nhưng cũng nên nhìn lại, vì lâu nay cơ cấu thị trường khách vẫn cứ theo những trật tự cũ, đứng đầu vẫn là khách đến từ các nước châu Âu. Và vị cán bộ này nhấn mạnh rằng không nhất thiết phải duy trì thị trường khách từ các nước châu Âu lúc nào cũng đứng đầu mãi, mà phải thay đổi bằng các thị trường châu Á. Khi nghe phát biểu ấy, nhiều doanh nghiệp lữ hành có kinh nghiệm đã nói bên lề hội nghị rằng nếu điều ấy thành hiện thực thì chỉ tiêu doanh thu của ngành du lịch Quảng Nam khó đạt được kế hoạch. Rất đơn giản là vì hiện nay cả nước và các quốc gia khác luôn tìm mọi cách lôi kéo lượng khách từ châu Âu vì đây là đối tượng khách chi tiêu cao, thì ngành du lịch Quảng Nam nói chung, Hội An nói riêng lại tìm con đường đi ngược lại. Cứ làm ví dụ một phép tính đơn giản, theo thống kê, lượng khách châu Á chi tiêu có 100USD trong 3 ngày du lịch, còn khách châu Âu thì chi tiêu đến 500USD trong 3 ngày, thì tại sao phải thay đổi cơ cấu quốc tịch khách?

Trong những ngày cận Tết Tân Mão, từ những con số và ý kiến góp ý này, chúng ta phải xem xét để đánh giá những vấn đề sát với thực tiễn, để cùng nhau tìm hướng đưa ngành du lịch phát triển và mang lại sự hài lòng cao cho du khách.