Đây là hoạt động cần thiết góp phần để mọi người nâng cao nhận thức và hành động tăng cường thực thi Luật, phòng chống tác hại của thuốc lá và sự quan tâm của các cấp, các ngành, các tổ chức và quần chúng đối với công tác phòng chống tác hại của thuốc lá.

Một tiết mục dự thi Tìm hiểu về phòng chống tác hại của thuốc lá nhân Tuần lễ quốc gia không thuốc lá 2018- Ảnh: Đỗ Huấn

Với 21 đội dự thi của các công đoàn cơ sở xã phường và các đơn vị hành chính – sự nghiệp, gồm 3 nội dung thi là thể hiện tài năng nghệ thuật, hung biện thuyết trình và kiểm tra trắc nghiệm kiến thức, diễn ra trong 2 ngày (23 và 24/5), Hội thi là hoạt động thiết thực góp phần tuyên truyền về những tác hại của thuốc lá đã và đang diễn ra trong cuộc sống hằng ngày, những quy định của pháp luật có liên quan; đồng thời góp phần hạn chế, giảm thiểu và loại bỏ tình trạng sử dụng thuốc lá trong mỗi CBCCVC và NLĐ, cùng với toàn thành phố phấn đấu xây dựng thành công “Hội An – TP du lịch không khói thuốc lá”. Tham gia hội thi, anh Lê Viết Thiện – công đoàn phường Cẩm Nam cảm nhận rằng: “Sau hội thi này những người nào hút thuốc lá sẽ nghĩ lại mình và tiến tới bỏ hẳn bởi vì muốn tuyên truyền hiệu quả thì chúng ta phải có bản lĩnh với chính mình!”

Kể từ sau khi chính thức phát động thực hiện chương trình “Xây dựng Hội An – thành phố du lịch không khói thuốc lá” vào tháng 8/2011 đến nay, Ban điều hành đã có nhiều nỗ lực tăng cường công tác phổ biến, tuyên truyền, vận động cán bộ, nhân dân thực hiện chương trình. Các hội nghị triển khai mô hình cụ thể theo phối hợp chỉ đạo của Văn phòng Tổ chức y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam, Văn phòng chương trình phòng chống tác hại thuốc lá – Bộ y tế (VINACOSH) và Trung tâm hỗ trợ nghiên cứu phát triển cộng đồng (CDS) được tổ chức đồng loạt đã trang bị kỹ năng, kinh nghiệm cho đội ngũ quản lý, thực thi chính sách và xác định hướng đi thích hợp. Đặc biệt, công tác tuyên truyền cho chương trình bằng các hình thức trực quan, hoạt động phát thanh, cổ động, sinh hoạt của các hội, đoàn thể... được tăng cường đáng kể.

Diễu hành xích lô hưởng ứng “Xây dựng Hội An – TP du lịch không khói thuốc lá”- Ảnh: Đỗ Huấn

Ông Trần Hoà – Trưởng Phòng y tế, Phó ban trực Ban điều hành chương trình cho biết, công tác tuyên truyền luôn được chú trọng và tăng cường nhiều hình thức đa dạng, phù hợp với mọi đối tượng. Chẳng hạn như: bảng cấm hút thuốc lá để gắn tại các cơ quan, đơn vị, tờ rơi, tập tấp, bảng điện tử, pa nô, biểu ngữ và tấm phướn (trên khung sắt) tại các trục đường trong thành phố. Còn tại các điểm tham quan, di tích và nơi công cộng cũng đặt nhiều bảng cấm hút thuốc lá (có chân đứng) và treo tường. Đáng chú ý là các cơ quan, ban ngành chức năng đã sáng tạo nhiều hình thức tuyên truyền, phát huy được thế mạnh của phương tiện, quyền hạn của đơn vị và mang lại hiệu quả đối với nhân dân và du khách trong cũng như ngoài nước.

Logo “Hội An - TP du lịch không khói thuốc lá” được Ban điều hành chỉ đạo in ấn, đưa vào tập gấp Hướng dẫn tham quan bằng các ngôn ngữ Việt, Anh, Pháp, Nhật hoặc đưa lên website của các cơ quan, đơn vị, đặt ở trang chủ có giao diện dễ nhận biết. Trong các hoạt động, sự kiện văn hóa du lịch, bảo vệ môi trường, các ngành, các đoàn thể còn cho in thông điệp “Thành phố du lịch Hội An không khói thuốc lá” trên áo thun đồng phục, tổ chức diễu hành xe trên đường phố… Chính quyền và các đoàn thể, mặt trận ở các xã phường cũng duy trì thường xuyên việc tuyên truyền bằng hình thức cổ động, phát thanh hoặc nhân các sự kiện, hoạt động văn hoá nghệ thuật, thể dục thể thao… Chị Bùi Thị Xuân Hậu – cán bộ phường Sơn Phong nhận thức rõ tác động của của công tác tuyên truyền ngay tại địa bàn dân cư rằng, “những người phụ nữ ở phường chúng tôi đi tiên phong trong tuyên truyền, vận động các bậc cha, chú, chồng, em hạn chế sử dụng và bỏ dần thuốc lá vì tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và môi trường thì đã rõ”

Còn từ mô hình vận động đoàn viên công đoàn nói không với thuốc lá tại nơi làm việc, anh Trịnh Trần Xuân Duy – Công đoàn phường Cửa Đại cho biết, đến nay số lượng đoàn viên hút thuốc lá đã giảm mạnh và việc hút thuốc lá tại nơi làm việc hầu như không còn nữa. Từ đó kết hợp với công tác vận động, phong trào đã lan tỏa đến cán bộ các khối phố, khi đi họp đã nói không với thuốc lá và những công dân đến trụ sở liên hệ công tác cũng không hút thuốc lá.

Bên cạnh công tác tuyên truyền, hoạt động đánh giá, báo cáo, giám sát chương trình và kiểm tra đánh giá tiến độ thực hiện chương trình cũng được quan tâm nên kết quả đạt được tương đối khả quan. Đến nay, thành phố đã cơ bản thực hiện được môi trường trường học, bệnh viện không khói thuốc lá và một số mô hình nhà hàng, khách sạn không khói thuốc lá. Đồng thời hiện nay, thành phố bắt đầu triển khai thực hiện ở các môi trường công cộng như công viên, khu du lịch, khu tham quan…

Tuy vậy nhìn tổng thể kết quả đạt được trong quá trình thực hiện chương trình xây dựng “Hội An – thành phố du lịch không khói thuốc lá” đến nay vẫn còn “khiêm tốn”, việc phát động xây dựng mô hình không khói thuốc tại thành phố đạt hiệu quả chưa được như mong muốn, chuyển biến có mức độ. “Hiện nay, tỷ lệ cán bộ, công chức, viên chức, đặc biệt là người lao động hút thuốc lá vẫn còn nhiều. Một số trường hợp vẫn còn hút thuốc lá tại cơ quan, công sở. Tỷ lệ người hút thuốc trong nhân dân vẫn còn rất cao, ước tính chiếm khoảng 50% dân số, đặc biệt là nam giới”, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Văn Sơn cho biết.

Để chương trình xây dựng “Hội An - TP du lịch không khói thuốc lá” có sức lan tỏa và tác động mạnh mẽ đối với cộng đồng, công tác tuyên truyền tiếp tục được xác định là khâu tiên phong và cần tăng cường đồng bộ. Đồng thời, trong thời gian tới Ban điều hành chương trình sẽ triển khai các giải pháp cụ thể, hữu hiệu hơn kết hợp với việc thi hành Luật phòng chống tác hại của thuốc lá, mở rộng phạm vi đối tượng  thực hiện; giám sát, kiểm tra các mô hình xây dựng cơ quan, đơn vị, công sở, doanh nghiệp “không khói thuốc lá” để đúc rút kinh nghiệm, nhân rộng trên địa bàn; xây dựng quy định chế tài với những đối tượng và trường hợp vi phạm để giảm dần và tiến tới không có khói thuốc lá theo định hướng xây dựng Hội An - thành phố sinh thái, văn hóa và du lịch.

Đỗ Huấn