Chân dung Etienne Bossot bên tác phẩm của mình.

Khi… đất hóa tâm hồn 

“Không việc gì phải vội vã, nhịp sống nơi đây, tự thân nó đã lưu lại những mạch nguồn của cuộc sống. Bởi vậy, đừng hỏi tôi một thông điệp, một nhắn gửi gì với những bức ảnh ở triển lãm này. Nếu có thể, hãy cùng tôi chậm rãi trải nghiệm thêm những bước đi của thời gian và sẽ “kể” cho chúng ta nghe về những câu chuyện của ngàn đời”. Etienne Bossot đã trả lời như vậy khi chúng tôi hỏi anh về tham vọng ở triển lãm “Cát bụi lộng lẫy” đang diễn ra ở 36 Trần Phú, Hội An. 

Tốt nghiệp Đại học Avignon (University of Avignon), một trong những trường đại học danh tiếng của nước Pháp, Etienne Bossot dành nhiều thời gian du lịch đến các quốc gia ở lục địa già. Ham khám phá và trải nghiệm phong tục và nếp sống riêng của mỗi vùng miền, anh đến châu Á cho thỏa nguyện “tinh thần xê dịch” như cách nói của riêng anh. Sang Việt Nam, những tưởng Etienne Bossot sẽ chọn một địa danh như Hà Nội hay TP. Hồ Chí Minh để lập nghiệp. Thế nhưng anh lại dừng chân nơi vùng đất nhỏ nhắn bên sông Hoài. Anh tâm sự: “Mỗi vùng đất đều chứa đựng sự kỳ vĩ riêng. Có những nơi đã đi qua, cảm nhận được sự quyến rũ, thu hút, những tưởng sự lôi cuốn sẽ gắn bó với mình mãi mãi. Có lẽ duyên nợ đã dắt dẫn và chọn lựa giúp mình vùng đất này để yêu thương”. 

Etienne Bossot chỉ chia sẻ chung chung vậy thôi, nhưng chúng tôi biết từ 4 năm nay, điều gì ở vùng đất này đã “hóa tâm hồn” của người nghệ sĩ trẻ này. Đó chính là vợ anh, một người Hội An chính gốc. Sự gặp gỡ tình cờ, sự chia sẻ và đồng điệu đã gắn chặt 2 dòng máu khác lạ hòa quyện vào nhau. Có lẽ vậy, từ tình yêu trong sáng đến thiêng liêng, như cách nói của Etienne chứ không phải một động lực, một chi phối nào khác đã đơm hoa kết trái trong anh. Và từ đây, bên cạnh việc vun đắp, gìn giữ hạnh phúc gia đình, tự bao giờ không hay, trong anh nảy nở thêm niềm đam mê rất lạ: chụp ảnh. “Sự sắp đặt ngẫu hứng không theo trật tự nào ở vùng đất này đặc biệt thu hút tôi”. Có lẽ, đời sống thường nhật đã xô dạt người ta, khiến cho những nẻo đường mưu sinh của họ khốc liệt hơn thường lệ. Hội An dường như là ngoại lệ. Bên những góc phố nhỏ nhắn yên hòa, cảm giác mạch thời gian cứ khoan thai, như con sông Hoài vẫn miệt mài ra biển lớn. Chụp ảnh là cách tôi muốn lưu lại những khoảnh khắc đồng vọng trong sự giao hòa giữa lòng người và thiên nhiên. Yếu tố này chi phối và làm nên mạch sống rất mềm mại, thân thiện ở nơi này”, Etienne chia sẻ.

“Tiếng nói” đồng điệu

Một điều rất lạ là dù có trực tiếp lấy hình tượng người phụ nữ làm trung tâm hay không thì hầu hết những bức ảnh của Etienne Bossot tại triển lãm “Cát bụi lộng lẫy” vẫn tiềm ẩn nét đẹp nữ tính. Về điều này, Etienne mỉm cười cho biết: “Không như tính nữ chung của người phụ nữ châu Âu là thực tế và năng động, phụ nữ Việt Nam nói chung, đặc biệt là người phụ nữ nơi đây, có gì đó rất huyền bí. Từ cách trao đổi, nói chuyện thẳng thắn nhưng nhẹ nhàng, cách đón nhận và tỏ bày kín đáo sâu xa cho đến lao động thường nhật…, sự mạnh mẽ một cách mềm mại đã thực sự lôi cuốn tôi. Ở những tấm ảnh của mình, tôi muốn giữ lại những lay động đó thông qua nét phản chiếu đa chiều từ người phụ nữ: quyết liệt và mềm mại”. 

Những tác phẩm của Etienne Bossot tại triển lãm “Cát bụi lộng lẫy”.

Trong không gian thoáng đãng xen nét cổ kính ở 36 Trần Phú, người xem càng xao động hơn bởi sự hòa quyện giữa các tác phẩm nhiếp ảnh với không gian âm nhạc của Trịnh Công Sơn. Lồng ghép giữa các bức ảnh của Etienne Bossot là những lời hát như “Ôi cát bụi tuyệt vời! Mặt trời soi một kiếp rong chơi.”, hay “Bàn chân trong phố xa lạ nhiều. Có người lòng như nắng qua đèo”. Ít ai ngờ rằng chàng Tây ấy lại yêu và tìm thấy sự đồng cảm từ nhạc Trịnh. “Sự cộng hưởng bao giờ cũng đem lại một vẻ đẹp toàn diện hơn. Ý nhạc của Trịnh như những bước chân nặng trĩu tình cảm trần gian vẫn hay vang vọng đâu đó trong tiềm thức, lan tỏa vào sự sáng tạo trong tôi” - Etienne tâm tình.

Từ tình yêu với Việt Nam, với đất và người Quảng Nam nói chung, Hội An nói riêng, Etienne Bossot đã công bố những bức ảnh tâm đắc nhất về đời sống thường nhật của thành phố bên sông Hoài. Anh đã tự “ngộ” cho riêng mình: “Có tình yêu, người ta sẽ làm được tất cả mọi điều”. Chia sẻ với chúng tôi về những dự định cho tương lai, Etienne cho biết: “Vùng đất đã cho tôi tình yêu, đã cho tôi khởi nguồn sáng tạo nên việc gắn bó thì ắt hẳn rồi. Thời gian đến, có lẽ tôi sẽ “chuyên nghiệp” hơn với nghiệp nhiếp ảnh của mình ở vùng đất đã thành… tâm hồn nuôi sống mạch nguồn sáng tạo của tôi”.