Cả ngày nhặt rác...

Trong không gian im lặng ở thư viện thành phố Hội An, bỗng giọng của một nữ sinh thốt lên: "Cô ơi, bà già kìa! ". Cô bé lấy làm ngạc nhiên khi thấy một bà cụ đã ngoài 80, đội nón, tay cầm một cái bao đang lục lọi ở thùng rác bên cạnh cửa ra vào của thư viện. Cô thủ thư vẫn bình thản như không có chuyện gì bởi cô quá quen với bà cụ nhặt rác vẫn hằng ngày đến đây lượm lặt giấy vụn...

Cũng từ đó, tôi chú ý đến cụ và một buổi chiều, tôi theo bà trong hành trình nhặt rác. Trên đường, bà cụ nhặt những gì có thể bán được: Một tờ vé số hay một tấm vé tham quan hết hạn, cụ cũng cúi nhặt. Mặc dầu những thứ đó rất nhẹ, bán cân thì không được bao nhiêu tiền. Hầu hết thùng rác của các cơ quan, bưu điện, thư viện... những thùng rác trên các tuyến đường đi qua, cụ đều "ghé thăm".

Cụ bà Lê Thị Phương.

Trời đã chập tối, bà cụ mở cửa một máy ATM bước vào, tay cầm cây chổi có sẵn, gom những hóa đơn giao dịch mà mọi người vứt. Cụ thao tác rất nhanh và gọn. Tôi theo bà cụ về nhà. Trời cũng đã tối hẳn. Cụ đổ ra để phân loại và tôi chợt nhớ ra một điều, rất lấy làm ngạc nhiên. Vì lúc chiều, rõ ràng tôi thấy cụ có nhặt một gói bánh ngọt trong thùng rác ven đường nhưng giờ không có ở đây. Hỏi thì cụ bảo đã cho một người quen có nuôi heo rồi.

Trong khi trò chuyện, cụ lấy ra tờ 5 nghìn đồng cho tôi. Lại thêm một bất ngờ nữa. Tôi từ chối vì làm sao nhận khi biết cụ đi nhặt rác mỗi ngày được không quá 15 nghìn đồng. Có người để dành lon bia hay hộp giấy các -tông khi bà đến thì cho. Tôi hỏi sao cụ không nghỉ cho khỏe mà đi cho vất vả, xe cộ phố xá đông đúc, cụ bảo con cháu không cho đi, nhưng ở nhà thấy bứt rứt không chịu được. Điều lạ hơn, khi đi lượm rác, khi gặp đinh hay vật gì có thể gây ảnh hưởng đến người tham gia giao thông, dù không ai bảo, cụ vẫn nhặt, cho vào bao...

Đi nhặt rác không phải vì tiền...

Những người dân cùng sống cạnh nhà cụ cho biết, cách đây 10 năm, hồi còn đi bán vé số, cụ có trúng 2 vé giải đặc biệt. Rồi không biết số tiền ấy đâu. Gặng hỏi thì được bà tiết lộ, hiện giờ còn gửi ngân hàng hơn 20 triệu đồng. Vậy, cụ đi nhặt rác là không vì miếng cơm manh áo hay cưu mang ai mà có lẽ đi nhặt rác là niềm vui, rèn luyện sức khỏe. 

Có lúc, trong khi đi nhặt rác, người ta tưởng cụ là người ăn trộm. Có người đã đuổi cụ ra khỏi quán vì sợ lấy đồ đạc. Nhưng cụ vẫn âm thầm bước đi, không nói lại một lời nào cả. Cụ chỉ lấy những gì người ta cho. Không những rác mà cả những gói bánh, trái cây hư... trong những thùng rác bà cũng nhặt. Những thứ này cụ đem cho nhà người quen làm thức ăn gia súc chứ ít khi mang về nhà. 

Hôm nào được nhiều tiền thì cụ tìm mua một tờ vé số có hai số đuôi giống với số năm xưa cụ đã trúng. Cụ cho biết: “Năm ngoái, con tui giấu hết bao, không cho đi có mấy ngày mà chịu không được. Chân tay tê cứng hết lại. Chờ lúc con cháu đi vắng hay nghỉ trưa thì tui lại đi lượm rác". 

Hằng ngày, cụ nhặt lại những gì người ta đã bỏ đi để làm cho nó có ý nghĩa hơn. Khi mà các bãi rác ở nhiều nơi đang trong tình trạng quá tải thì công việc bé nhỏ của cụ Phương lại mang một ý nghĩa xã hội không hề nhỏ…