Hội thảo được Thành ủy, UBND thành phố Hội An chủ trương phối hợp với Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Hội Khoa học Lịch sử Tp.Đà Nẵng, Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa các dân tộc Việt Nam tại miền Trung – Tây Nguyên, Trung tâm Quản lý bảo tồn Di sản văn hóa Hội An, Cơ quan đại diện Tạp chí văn hóa Quân sự (Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam tại Đà Nẵng) tổ chức.

Gần 100 nhà khoa học, nghiên cứu, chuyên môn tham dự Hội thảo.

Nhà sử học Dương Trung Quốc, Chủ trì Hội thảo bày tỏ, do nhiều lý do khác nhau, đến nay những công trình nghiên cứu, khảo cứu về cuộc đời, sự nghiệp cũng như những hiểu biết chung về chí sĩ Trần Quý Cáp vẫn còn nhiều hạn chế, chưa tương xứng với tầm vóc và những đóng góp của ông cho lịch sử và dân tộc. Bởi vậy, Hội thảo có mục đích giới thiệu những vấn đề phát hiện mới về chí sĩ Trần Quý Cáp; đồng thời nhận định những giá trị về cuộc đời, con người và sự nghiệp của nhân vật lịch sử này.

Tại Hội thảo, có 88 bài tham luận liên quan đến nhiều nội dung, lĩnh vực, hoạt động, đóng góp của chí sĩ Trần Quý Cáp đối với phong trào Duy Tân đầu thế kỷ XX nói riêng và với phong trào yêu nước – cách mạng của dân tộc ta giai đoạn cận hiện đại nói chung. Trong đó, có 24 tham luận về nội dung “Thân thế, sự nghiệp và tư tưởng nhân cách, khí tiết của chí sĩ Trần Quý Cáp”; 10 tham luận về vấn đề “Chí sĩ Trần Quý Cáp với vấn đề thực học và thực nghiệp”; 17 tham luận về chủ đề “Phong trào Duy Tân với vai trò, ảnh hưởng của chí sĩ Trần Quý Cáp”; 15 tham luận tập trung bàn thảo đề tài “Đánh giá về sự nghiệp thơ văn chí sĩ Trần Quý Cáp” và 22 tham luận trao đổi về vấn đề “Chí sĩ Trần Quý Cáp trong lòng người đương thời và hậu thế”.

Trần Quý Cáp (1870-1908) là nhà thơ, nhà tư tưởng, nhà tiên phong cách mạng dân quyền; đồng thời cũng là một trong ba lãnh tụ của phong trào Duy Tân đầu thế kỷ XX. Kết hợp cứu nước và duy tân, Trần Quý Cáp cùng các cộng sự chủ trương “khai dân trí, chấn hưng khí, hậu dân sinh” và đã tạo nên một phong trào yêu nước cách mạng chống thực dân Pháp, bài xích phong kiến, thực hiện cách tân đất nước trên nhiều lĩnh vực diễn ra mạnh mẽ từ Bắc chí Nam những năm đầu thế kỷ XX. Trong đó,vấn đề “khai dân trí” được các chí sĩ Duy Tân đặt lên hàng đầu. Có thể khẳng định, Trần Quý Cáp đã dành hầu hết thời gian, tâm huyết cho sự nghiệp “khai dân trí” với nhiều nội dung và biện pháp thực hiện khác nhau. Tất cả những hành động này đều xuất phát từ lòng yêu nước, thương dân sâu sắc. Đều hướng tới mục đích canh tân đất nước, đưa dân tộc thoát khỏi ách nô lệ của ngoại bang, đưa nhân dân thoát khỏi cường quyền, đói nghèo, lạc hậu.