Từ năm 1995 đến nay, TP. Hội An đã phục vụ khách tham quan trong nước và quốc tế bằng việc phát hành “Vé tham quan khu phố cổ Hội An”, nay gọi là “Vé tham quan di sản văn hóa thế giới Đô thị cổ Hội An”. Việc phát hành vé tham quan trọn gói dành cho du khách đã nhận được sự đồng thuận của du khách, cộng đồng doanh nghiệp và được UNESCO Châu Á - Thái Bình Dương đánh giá là “mô hình tiêu biểu của việc lấy di tích nuôi di tích”. Doanh thu bán vé tham quan hằng năm đều tăng, năm 2013 đạt gần 76,5 tỷ đồng, đến năm 2018 đạt trên 266 tỷ đồng. Từ nguồn thu này, Hội An tập trung đầu tư trùng tu, tôn tạo di tích kiến trúc.

Vé in các ô di tích trước đây sẽ được thay bằng vé tham quan số hóa- Ảnh: Quốc Hải

Tuy nhiên, phương thức bán vé, kiểm soát vé, thanh toán tài chính cho các di tích trong tuyến tham quan hoàn toàn thực hiện bằng phương pháp thủ công nên đã phát sinh nhiều bất cập. Hiện trong nhiều giải pháp nhằm kiểm soát vé tham quan hợp lý để vừa tạo được nguồn kinh phí phục vụ tôn tạo di tích phố cổ vừa không làm phiền du khách, giải pháp được quan tâm nhiều nhất và có tính khả thi cao là thay thế vé tham quan truyền thống cho khách du lịch bằng "Passport du lịch" - Thẻ tham quan phố cổ hay là vé tham quan số hóa, do TP. Hội An cấp.

Ông Nguyễn Phương Đông - Phó Giám đốc Trung Tâm VHTT&TTTH TP. Hội An cho biết: “Trung tâm đã nghiên cứu, tham khảo ý kiến các cơ quan chuyên môn và hoàn thành Đề án cải tiến phương thức bán vé tham quan khu phố cổ bằng hình thức vé tham quan số hóa. Việc bán vé tham quan số hóa là một trong những giải pháp mang lại hiệu quả cao cho công tác quản lý, góp phần hạn chế tình trạng trốn vé diễn ra trong thời gian qua”.

Thay vì bán vé như trước, vé tham quan số hóa "tích hợp" đầy đủ các nội dung gồm giá vé theo quy định của UBND thành phố đối với khách tham quan, thông tin về các điểm tham quan du lịch, dịch vụ ở phố cổ Hội An. Vé được phát hành trọn gói với các điểm di tích tự chọn gồm 3 điểm tham quan đối với vé Việt Nam và 5 điểm tham quan đối với vé dành cho người nước ngoài.

“Từ nay đến tháng 6/2020 sẽ thực hiện thử nghiệm tại 4 quầy vé và 21 di tích và đến tháng 1/2021 sẽ hoàn thiện Đề án, nhận bàn giao từ đối tác cung cấp thiết bị để chính thức đưa vào hoạt động với tổng kinh phí đầu tư gần 5,8 tỷ đồng” - Ông Phương Đông, cho hay.

Hiện thành phố bắt đầu đầu tư cơ sở hạ tầng, nâng cấp các quầy vé. Đối với 11 quầy vé hiện tại sẽ được khảo sát vị trí bố trí thiết bị, tiến tới lắp đặt vận hành thử nghiệm tại 4 điểm bán vé phục vụ khách đoàn làm thủ tục mua vé số hóa tại Quảng Trường Sông Hoài, quầy số 8 đường Hoàng Diệu, 78 Lê Lợi và quầy số 62 đường Bạch Đằng. Trong giai đoạn 2 sẽ tiếp tục lắp đặt tại các quầy vé còn lại và các bãi đỗ xe của thành phố đầu tư đưa vào vận hành chính thức. Tại các điểm di tích sẽ vận hành thử nghiệm thiết bị kiểm tra vé tham quan số hóa song song với vé thủ công hiện hành.

Maket vé tham quan số hóa đưa vào thử nghiệm- Ảnh: Quốc Hải

Vé số hóa bằng giấy, in sẵn các thông tin cần thiết trên 2 mặt và đục lỗ sẵn; máy in vé in thêm thông tin hình ảnh, tên khách và mã vạch cho du khách khi giao dịch. Tại di tích lắp đặt 21 thiết bị soát vé di động.

Mỗi du khách vào di tích, khi quẹt vào máy sẽ ghi một trường, nếu quẹt 2 lần liên tục cũng chỉ có một trường được ghi vào dữ liệu. Khi khách vào một điểm tham quan, đưa vé vào máy tính di động, máy chủ sẽ tự động trừ một lần tham quan; cuối tháng nhân viên tài vụ sẽ căn cứ vào số liệu trên máy chủ để tính số lượt khách cho từng di tích và thanh toán.

Các máy di động tại các điểm di tích sẽ được khóa lại trong thời gian di tích không phục vụ khách tham quan. Khi xảy ra trường hợp vé đã xuất phải hủy, phần mềm của hệ thống máy sẽ cài chế độ hủy vé theo số seri và được báo về bộ phận quản lý của trung tâm điều hành để xử lý.

Tại quầy vé, mỗi nhân viên sẽ được cấp một một tài khoản, hết ca làm việc phải thoát tài khoản đang quản lý trên máy cùng  một vùng seri vé, khi nào bán hết sẽ được cấp vùng seri khác. Khi in vé sẽ có cả vị trí quầy vé được in.

“Đề án cải tiến phương thức bán vé tham quan trong Khu phố cổ Hội An đã được phê duyệt, hướng tới mục tiêu đảm bảo sự thuận tiên, nhanh chóng, chính xác, khoa học và chuyên nghiệp, tạo sự công bằng và đảm bảo quyền lợi cho du khách, góp phần chống thất thu vé tham quan đồng thời ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động tham quan và quản lý du lịch tại Hội An” - Ông Nguyễn Văn Sơn - Phó Chủ tịch UBND TP. Hội An, nói.

Quốc Hải