Từ bao đời nay, bên dòng sông Thu Bồn hiền hòa, làng mộc Kim Bồng (phường Hội An, thành phố Đà Nẵng) đã nổi tiếng với nghề mộc truyền thống, làm nhà và đóng ghe thuyền. Tiếng đục, tiếng bào rộn rã nơi bến sông không chỉ là âm thanh của lao động mà còn là nhịp điệu của sự sáng tạo, kết tinh từ bàn tay tài hoa và trí tuệ của người thợ.
Theo các
nguồn tư liệu thư tịch cổ, nghề đóng thuyền ở Hội An đã hình thành từ rất sớm. Từ những con ghe nhỏ len lỏi trên sông đến những con thuyền lớn vượt sóng khơi xa, mỗi sản phẩm đều là một tác phẩm nghệ thuật, mộc mạc mà tinh tế. Đặc biệt, trong kỹ thuật và tín ngưỡng dân gian, người thợ Kim Bồng luôn gìn giữ nghi thức
“vẽ mắt thuyền” – một công đoạn thiêng liêng trước khi hạ thủy. Đôi “mắt thuyền” không chỉ là chi tiết trang trí mà còn là biểu tượng cho
niềm tin, sự may mắn và linh hồn của con thuyền; giúp nó “thấy đường mà đi, tránh dữ tìm lành”, thể hiện mong ước bình yên cho những chuyến ra khơi. Nhiều nghệ nhân xem việc “mở mắt thuyền” là nghi lễ trao sinh khí cho sản phẩm – kết tinh giữa
lao động, tâm linh và sáng tạo nghệ thuật dân gian.
Trải qua bao biến động, nghề đóng thuyền ở Kim Bồng vẫn được gìn giữ như biểu tượng của bản lĩnh lao động và sức sống bền bỉ của người dân vùng di sản. Ngày nay, cùng với định hướng phát huy tinh thần
sáng tạo, nghề đóng thuyền Kim Bồng đang được bảo tồn và giới thiệu như một
sản phẩm du lịch trải nghiệm độc đáo. Du khách có thể tham quan xưởng mộc ven sông, tận mắt chứng kiến quy trình chế tác, lắng nghe câu chuyện về những “con thuyền mang hồn sông nước”.
Giữa dòng chảy hiện đại, n
ghề đóng thuyền Kim Bồng không chỉ gìn giữ một nghề cổ mà còn kể lại
câu chuyện văn hóa của con người biết sống cùng nước, thuận theo tự nhiên và sáng tạo từ di sản, phản ánh tinh thần khát vọng vươn ra biển lớn của con người Hội An.