Phố cổ Hội An - Di sản văn hóa thế giới

http://hoianworldheritage.org.vn


Giữ nghề và làng nghề

Làng nghề truyền thống ở Hội An là tiềm năng du lịch hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước từ nhiều năm qua. Sự ra đời, phát triển của các ngành nghề là sự kết nối và giao lưu của quá trình phát triển đô thị thương cảng Hội An xưa và nay.
LANGNGHE182201

Những năm qua, làng gốm Thanh Hà trở thành điểm đến yêu thích của đông đảo du khách- Ảnh: Đỗ Huấn

Theo ý kiến của một số nhà nghiên cứu văn hóa, khách du lịch nhất là khách phương Tây sống ở các nước phát triển, công nghiệp hoá đã lâu đời, ít có dịp ở nông thôn, càng không có cơ hội để hiểu biết về hoạt động công nghiệp thời xa xưa nên cuộc sống nơi những làng quê, làng nghề truyền thống cho họ những kiến thức sống động về lịch sử văn hoá, rất bổ ích và thú vị. Ở xứ họ, mọi hàng hoá đều được sản xuất hàng loạt với các dây chuyền máy móc nên họ có tâm lý chuộng các sản phẩm thủ công do bàn tay khéo léo của con người làm ra. “Làng gốm Thanh Hà hiện đang hoạt động rất tốt, mỗi nghệ nhân của làng gốm Thanh Hà được trả một tháng như vậy là 8 triệu đồng. Do đó người ta có thể hoàn toàn sống bằng nghề và giữ nghề”,ông Nguyễn Văn Sơn – Phó Chủ tịch UBND thành phố Hội An cho biết.

Theo các nguồn tư liệu thư tịch, hoạt động nghề truyền thống ở thương cảng cổ Hội An xưa rất nhộn nhịp, với khoảng hơn 50 nghề tập trung vào 4 nhóm gồm: thủ công mỹ nghệ, dịch vụ khai thác, chế biến gia công và nhóm nghề đặc biệt. Những năm qua, việc bảo tồn và khai thác du lịch ở các làng nghề: mộc Kim Bồng (Cẩm Kim), gốm Thanh Hà, rau Trà Quế, quật – hoa cây cảnh Cẩm Hà, sản xuất nông nghiệp ở làng An Mỹ (Cẩm Châu)… theo hướng giữ gìn nguyên vẹn cảnh quan, không gian sinh động của làng nghề để tạo thành điểm du lịch cho du khách hay trình diễn, giới thiệu các công đoạn, các sản phẩm của làng nghề… là hướng đi đúng đắn và phát huy được giá trị. Ông Phan Xuân Thanh –  Chủ tich HHDL tỉnh Quảng Nam nói:“Hiện nay, du lịch được bổ trợ lớn nhất từ nông nghiệp và ngư nghiệp. Cho nên chúng ta phải giữ lại làng nghề của người dân. Vì du lịch khám phá đời sống văn hóa xã hội là du lịch quan trọng nhất!”.

LANGNGHE182202

Phát triển làng mộc Kim Bồng để thu hút đông du khách đến với làng nghề như trước đây- Ảnh: Đỗ Huấn

Những năm qua, TP.Hội An chủ trương mở rộng không gian du lịch ra những làng quê, phát triển các dịch vụ du lịch ở nông thôn trên cơ sở phát huy tài nguyên văn hóa và giá trị nhân văn kết hợp khai thác tài nguyên sinh thái. Các tour du lịch sinh thái, du lịch làng nghề: rau ở Trà Quế - Cẩm Hà, gốm Thanh Hà, mộc Kim Bồng, sông nước Cẩm Thanh, biển đảo Cù Lao Chàm, hoa cây cảnh Cẩm Châu… được đa dạng hóa loại hình dịch vụ như: lưu trú, mua sắm, ẩm thực, trải nghiệm, khám phá… Chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư kết hợp việc khai thác các tour, tuyến du lịch với trình diễn, giới thiệu câu chuyện văn hóa nghề ở các vùng nông thôn, sông nước đặc trưng của Hội An như: gieo lúa, trồng hoa, tưới nước cho cây, đan lưới, quăng chài, đánh cá trên sông… để tăng thêm hấp lực và mở rộng địa bàn thu hút khách phương xa. Tuy vậy theo ý kiến của Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Văn Sơn, trong thời gian quamột số điểm như làng rau Trà Quế, làng mộc Kim Bồng chưa đồng đều so với các làng nghề khác như làng gốm Thanh Hà, làng tre dừa nước Cẩm Thanh đã phát triển rất tốt, trở thành điểm tham quan thu hút rất nhiều du khách. “Vì vậy, trong năm 2019 vừa qua Thành ủy, HĐND, UBND thành phố Hội An đã quyết định xây dựng 2 đề án phát triển làng mộc Cẩm Kim và làng rau Trà Quế với mục đích tạo thêm nhiều sản phẩm du lịch, thu hút du khách đến với 2 làng nghề này, góp phần giải quyết đời sống của người dân cũng như phát huy giá trị của làng nghề”, ông Sơn nói.

Với đặc thù là đô thị thương cảng cổ xưa, nghề truyền thống ở Hội An còn mang trong mình nhiều giá trị văn hoá đặc sắc mà hiếm nơi nào có được. Đó chính là mối tương quan với “vẻ đẹp không trùng lắp” của quần thể kiến trúc đô thị cổ - di sản văn hóa của nhân loại, cần được giữ gìn và khơi dậy đúng mức để vừa bảo tồn vừa phát huy hiệu quả giá trị quý hiếm của nghề và làng nghề - những tài sản văn hóa phi vật thể độc đáo, đầy nhân văn.                                                                                           

    Đỗ Huấn